Geçmişten Günümüze Gazi Kars’ı Yöneten Valiler

Geçmişten Günümüze Gazi Kars’ı Yöneten Valiler

KAFKAS HABER AJANSI / BEDİR ALTUNOK

Tarih Araştırmacısı Yazar Sultan Aydın’ın, “Geçmişten Günümüze Gazi Kars’ı Yöneten Valiler” yazısı:

Şehirler, insanlar gibidir.Nefes alır,nefes verirler;böylelikle kendi geçmişini de oluştururlar.Şehirleri yönetenler, şehrin geleceği için adımların atılmasının birikimlerini oluşturan  kişilerdir.Bu yüzdendir ki  bir şehrin geçmişinde yer alan yönetici  kadroların bilinmesi ve tanınması önem taşır.Kars  şehrinde  geçmişten  günümüze çok sayıda  vali yöneticilik yapmıştır.İşte bu yazımda  1918 yılından günümüze kadar görev yapan valilerimizin yıllara göre istatistiğini yapmaya çalıştım.

1- 1877 – 1878(93) savaşında Kars’ın Ruslara bırakılmasında, kırk yıllık kara günlerimizde 9 Kasım 1878 yılında Ruslar tarafından ilk askeri Vali atanmış, 1917 yılı sonuna kadar dokuz askeri Vali görev yapmıştır.

‘’BOĞAZLARBOĞAZIMIZ, KARS-ARDAHAN BELKEMİĞİMİZDİR

 ORASI ELDE BULUNDURULMADIKÇA ANADOLUNUN MÜDAFASI ZAYIFLAR.’’  (KAZIM KARABEKİR PAŞA)

2- 1918 yılı 25 Nisan’ da Kars’ın kurtuluşu ile ilk (MUTASARRIF)Vali Hilmi bey(URAN Osmanlı valisi )

3- Kars milli İslam şurası ve Cenub-i Garbi Kafkas Hükümeti genel  Valisi Mehmet bey(ALİBEYZADE ) Mehmet bey  13 Nisan 1919 da Maltaya sürgüne gönderilmiştir.

4-Vali Fahrettin ERDOĞAN 1 Kasım 1920- Temmuz 1921 ( 9 Ay ) 1.Dönem Kars Millet vekili.

5-1921 Kars Valisi Tahir BARLAS  (1945 Yılında Yine Kars Valisi,1946-1950 Kars Belediye Başkanı)

6-10 Ağustos 1921-1922 Kars Valisi Ahmet Esat URAS( Kars Antlaşmasında danışman)

7-25 Nisan 1922-17 Nisan 1923 Kars Valisi Ali Rıza CEYLAN

CUMHURİYET DÖNEMİNDE KARS’TA GÖREV YAPAN VALİLER

1- Vali Hasan  Faiz ERGÜN (. 1923-..1924- 8 Ay )

2-Vali Süleyman Sami KEPENEK ( 1924- 1924 – 21 Gün )

3- Vali İbrahim Ethem AYKUT  (.1924 -  .1926 – 2 Yıl 4 Ay)

4- Vali Ahmet Şefik BEY  (  1926- .1927 – 1 Yıl 1 Ay)

5-Vali Nazif ERGÜNBAY( 1927 – 45 GÜN )

6-  Vali Salih Salim GÜNDOĞAN (1927-1931- 4 Yıl)

7- Vali Ahmet Cevat ERTUĞRUL (1931- 1935- 4 Yıl 1 Ay)

8- Vali- Akif İYİDOĞAN (.1935- .1939-  4 Yıl)

9- Vali Cevdet EKMEN (1939- .1940 -1 Yıl)

10- Vali Mehmet Hüdai KARABATAN ( .1941-. 1943 – 2 Yıl 5 Ay)

11- Vali Ahmet İhsan AKSOY ( .1943- 1945 -2 Yıl )

12-Vali  Tahir BARLAS (1945 – ( 1946 Kars Belediye Başkanı )

13-Vali Esat ONAT ( 1945-.1949- 4 Yıl 3 Ay)

14- Vali Rıfat BİNGÖL (.1949-.1950 -1 Yıl)

15- Vali Fevzi TUGAY ( .1950-1951- 1 Yıl )

16- Vali Niyazi AKI (.1951-.1953- 2 Yıl)        

17- Vali Hadi UÇAR (.1953-.1954- 1 YIL 6 Ay)

18- Vali Muhlis BABAOĞLU ( .1954-1955 1 Yıl)

19-Vali Asım BÜYÜKLÜ( 1955.-.1957 – 2 Yıl )

20- Vali Hilmi DAĞCIOĞLU (.1957- 1960 -3 Yıl 4 Ay)

21-Vali  Necdet BASAT ( 1960-1961-  1 Yıl )

22- Vali Lütfi HANCIOĞLU ( 1961- . 1961 – 4 Ay )

23- Vali Fikret ERSANLI ( .1961-.1962 – 11 Ay)

24- Vali Ziya KASKANOĞLU( .1962..1964- 2 Yıl 2 Ay)

25-Vali Tahir GENAGA ( 1964- 1966-2 Yıl )

26-Vali Yusuf Ziya EROĞLU ( 1966-.1968- 2Yıl 8 Ay)

27- Vali Münir Raif GÜNEY (.1968- .1970- 1 Yıl 9 Ay)

28- Vali Orhan A.ERBUĞ ( 1970-  .1972- 1 Yıl  4 Ay )

29- Vali Alattin Hüsnü ÖZPİKER ( .1972-.1974- 2 Yıl)

30-Vali Orhan PİRLER ( 1974- 1975- 8 Ay )

31-Vali Ahmet BAŞSOY ( .1975.1977 -2 Yıl

32-Vali M. Kemal ŞENOL (1977- .1978- 4 Ay )

33- Vali Orhan PİRLER ( 1978- 1979 - 1 Yıl 11 Ay)

34- Vali Feyzi BAYSAN( .1979- .1980- 10 Ay)

35- Vali Ünal ÖZGÖDEK ( .1980- 1982- 1 Yıl 10 Ay)

36- Vali Muhittin KESKİN ( .1982- .1985- 2 Yıl 9 Ay )

37- Vali R. Hakkı BORATAŞ (.1985- 1988- 2 Yıl 8 Ay)

38- Vali Hasan PAKİR ( 1988- .1991- 3 Yıl  6 Ay )

39- Vali Özdemir HANOĞLU( .1991- .1991 4  Gün )

40- Vali Sıtkı ASLAN ( .1992- 1993- 1 Yıl 6 Ay)

41-Vali Hüseyin ATAK ( .1993- 1999 – 6 Yıl )

42-Vali Nevzat TURHAN ( .1999-  2006- 5 Yıl 9 Ay)

43- Vali Mehmet Ufuk ERDEN ( .2006 – .2009 -3 Yıl 3 Ay)

44- Vali Ahmet KARA ( 2009- 2012- 3 Yıl 2 Ay )

45- Vali Eyüp TEPE  ( .2012.- . 2014 – 1 Yıl 9 Ay)

46- Vali Günay ÖZDEMİR ( 2014-2016 ) 2 Yıl

47- Vali Rahmi Doğan (2016-27.EKİM2018)  2 YIL 6 AY

48-Vali Türker Öksüz 27EKİM 2018 ……………

VALİLİK SİTESİ VE CUMHURİYETİN 75. YILINDA KARS 1999 CUMHURİYET DÖNEMİ VALİLERİ Sayfe 82 İLE SİTE VE DİĞER BELGELER İNCELENDİĞİNDE;

1-         VALİ AHMET ŞEVKİ BEY 14.11.1926’DA GÖREVE BAŞLAMIŞ, 13.10.1927’DE GÖREVDEN AYRILDIĞI ANLAŞILMIŞTIR.

2-         VALİ NAFİZ ERGÜNBEY’DE 1926-1927’DE GÖREVDE OLDUĞU GÖRÜLMEKTEDİR. AYNI TARİHLERDE İKİ VALİ GÖREV YAPMIŞ GÖRÜNÜYOR ?

3-         VALİ SALİH SALİM GÜNDOĞAN İSE 28.11.1927 DE GÖREVE BAŞLADIĞI ANLAŞILMAKTADIR. BUNA GÖRE  VALİ NAFİZ ERGÜNBEYİN 1927 YILINDA 45 GÜN GÖREV YAPTIĞI GÖRÜLMEKTEDİR.

4-         VALİ AHMET İHSAN AKSOY 13.10.1943 YILINDA GÖREVE BAŞLADIĞI 18.01.1945 YILINDA AYRILDIĞI, VALİ TAHİR BARLASINDA 1943-1945 YILLARINDA GÖREVDE OLDUĞU,ANÇAK VALİ ESAT ONATIN  22.02.1945’ DE GÖREVE BAŞLADIĞI ANLAŞILMIŞTIR.VALİ TAHİR BARLASIN 1945 YILINDA 34 GÜN GÖREV YAPTIĞI GÖRÜLMEKTEDİR.

5-         VALİ TAHİR BARLAS 1921 YILINDA YİNE KARS VALİSİ 1946-1950 YILLARINDA İSE KARS BELEDİYE BAŞKANLIĞI YAPTIĞI (FAHRETTİN ERDOĞANsayfe 210) 1953 YI LINDA VEFAT ETMİŞ MEZARI KARS KARADAĞ MEZARLIĞINDADIR.(İNTERNET)

Kaynakçalar:

1-         Candan BADEM, Çarlık Rusya Yönetiminde  Kars Vilayeti, İstanbul 2010

2-         Fahrettin ERDOĞAN, Türk Ellerinde Hatıralarım, Ankara ,2007

3-         Cumhuriyetin 75. Yılında Kars, (1999 Kars Valiliği)

4-         Kars Kalkınma Vakfı ,2008, Ankara

5-         Kars Valiliği Sitesi

6-         Çalışmaya katkı sunanlar:Muzaffer SARA, Kemal ALİN, Vedat AKÇAÖZ, Yavuz ÖZTÜRKKAN(Foto Çilem) ve Serkan ERTEM’ e teşekkür ederim.

GEÇMİŞDEN GÜNÜMÜZE GAZİ KARSI    YÖNETENLER

2016 BASINDAKİ YAZILARIM

1-YÖNETEN VALİLER

2-YÖNETEN MİLLET VEKİLLERİ

3-YÖNETEN BELEDİYE BAŞKANLARI

(BA-BA-S) GAZİ KARS (KHA) / KAFKAS HABER AJANSI / BEDİR ALTUNOK